زنجیره سرد چیست و آیا داشتن آن گران تمام می شود؟

زنجیره سرد چیست و آیا داشتن آن گران تمام می شود؟

مـوضـوع

تـاریـخ

ژانویه 23, 2021

زنجیره سرد فرایندی است که طی آن یک محموله غذایی، کشاورزی یا بهداشتی را از همان ابتدای تولید تحت شرایط کنترل دمایی قرار می دهد. هدف از این کار کنترل کیفیت و جلوگیری از فاسد شدن محموله یا همان محصول اصلی است. از زنجیره های سرمایشی فقط زمانی استفاده می شود که محصول مورد نظر بر اثر گرما یا تغییر دما دچار فساد شوند. برای مثال برخی از واکسن ها به مانند واکسن ابولا و فلج اطفال را باید تحت تدابیر شدید دمایی تولید و نگهداری کرد. در ادامه قصد داریم بیشتر درباره‌ ی فرایند زنجیره سرد و کاربردهای آن صحبت کنیم.

آشنایی با فرایند زنجیره سرد

زنجیره سرد یا همان cold chain یک فرایند کنترل دمایی است که از بدو تولید محصول شروع شده و باید در مراحل نگهداری، حمل و نقل و توزیع نیز به طور کامل حفظ شود. به همین خاطر است که از کلمه‌ی زنجیره برای توصیف آن استفاده می شود. در طراحی زنجیره های سرد مجموعه ای از دستگاه های سرمایشی به مانند یخچال فریزرها، سیستم های برودتی و … مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته‌ی مهم در ساخت این زنجیره ها اهمیت حفظ پایداری دمایی است. از زمانی که محصول مورد نظر تولید می شود، باید تحت تدابیر دمایی مشخصی قرار بگیرد. سپس نوبت به مرحله‌ی بسته بندی و ارسال به انبار می رسد. در این مرحله نیز لازم است این محدوده دمایی حفظ شود.

سومین مرحله، مرحله‌ی توزیع است. این مرحله اهمیت ویژه‌ای پیدا می کند. زیرا در بخش تولید می توان از یخچال ها یا سردخانه های بزرگ استفاده کرد؛ اما وقتی بحث حمل و نقل به میان می آید، تنها راه چاره استفاده از یخچال های حمل و نقلی است. انتخاب یک یخچال حمل و نقلی و انتخاب وسیله‌ی نقلیه‌ی مناسب در این مرحله اهمیت پیدا می کند. انتخاب مورد نظر باید چهارچوب ها و استانداردهای لازم را به طور کامل داشته باشد. زیرا چنین محموله هایی با کمترین تغییر دما دچار مشکل شده و قابلیت و کارایی خود را از دست می دهد.

آشنایی با کاربردهای زنجیره سرد

مهم ترین کاربرد زنجیره های سرد برای حمل و نقل محصولات دارویی  و به خصوص واکسن هاست. برای مثال واکسن فلج اطفال جزء داروهایی است که برای نگهداری و حمل و نقل آن نیاز به یک زنجیره سرد پیدا می شود. البته برخی از محصولات کشاورزی خاص، غذاهای دریایی، مواد غذایی منجمد، مواد شیمیایی و … را نیز باید به کمک زنجیره های سرد از بخش تولید به بخش توزیع منتقل کرد.

طراحی زنجیره های سرد متناسب با هر محصول صورت می گیرد. زیرا هر محصول یک محدوده دمایی خاص دارد و باید طبق پروتکل های تعیین شده شرکت این کار را انجام داد. مجدداً برای مثال می توانیم از واکسن ها نام ببریم؛ که شرایط نگهداری خاص تری دارند و به طبع طراحی زنجیره غذایی نیز برای آن ها نیاز به تجهیزات بیشتری دارد.

هزینه های تولید و ساخت زنجیره های سرد

راه اندازی زنجیره سرد نیاز به تخصص فنی بالایی دارد. به همین خاطر است که هزینه های تولید و راه اندازی زنجیره های سرد بالاتر از حد معمول است و تنها برای برخی از محصولات خاص مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال می دانید که اغلب واکسن ها و رادیو داروها را باید تحت یک دمای مشخصی نگهداری کرد؛ که برای هر محصول این محدوده دمایی متفاوت است. اما در عمل تنها برای نگهداری برخی از داروها و واکسن ها است که از زنجیره سرد کمک گرفته می شود.

حمل و نقل واکسن کرونا، چیزی که این روزها زیاد از آن می شنویم

یکی از مشکلات دنیای امروز تولید واکسن کرونا است. شرکت هایی که موفق به تولید واکسن شده اند، اغلب شرایط دمایی خاصی را برای نگهداری و انتقال آن توصیه می کنند. دلیل این توصیه ها حفظ کیفیت و کارایی واکسن است. برای مثال شرکت فایزر یکی از تولید کنندگان اصلی واکسن کرونا در دنیا است. طبق شنیده ها و گفته ها واکسن این شرکت باید در دمای منفی هفتاد درجه سانتیگراد نگهداری شود.

طبیعتاً چنین کاری به تجهیزات تخصصی بی شماری نیاز دارد. به همین خاطر است که گفته می شود اغلب کشورها در حمل و نقل این واکسن مشکل دارند. در حال حاضر پیشبینی می شود که فقط 20 تا 30 درصد کشورهای دنیا توانایی حمل و نقل و خرید واکسن های فایزر را داشته باشند. این طور به نظر می رسد که راه اندازی و تامین زیرساخت لازم برای خرید واکسن کرونا مهم ترین مشکلی است که کشورهای دنیا با آن دست و پنجه نرم می کنند.

برای تکمیل بحث پیشنهاد می‌کنیم مقالۀ «اهمیت کنترل دما در یونیت تبرید حمل و نقل» را نیز در ادامه بخوانید. برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از شرایط خرید محصولات امگا می‌توانید با شماره تلفن ۵۶۲۳۱۰۰۲-۰۲۱ و یا دیگر پل‌های ارتباطی با ما تماس بگیرید. همچنین می‌توانید با دنبال کردن صفحه اینستاگرام اومگا از آخرین اخبار و رویدادها نیز مطلع شوید.

بیـشتــر بـخـوانـیــــد

مطالب و مقالات مشابه در وبسایت امگا

Share on twitter
Share on linkedin
Share on telegram
Share on whatsapp
Share on email