افزایش تقاضا برای مواد غذایی و نیاز به ارسال مواد غذایی به فواصل دورتر، نقش ناوگان حمل و پخش را نسبت به گذشته دوچندان کرده است. این شرکت های حمل و پخش مواد غذایی هستند که ملزومات مردم و مصرف کنندگان را به دستشان می‌رسانند و طبیعتا مصرف کننده نیز انتظار دسترسی به اجناس باکیفیت و تازه را دارد. یکی از عوامل مهم در حفظ کیفیت مواد غذایی، مدیریت و کنترل دما و شرایط حمل مواد غذایی حساس به دما در زمان حمل و نقل است.

اهمیت مدیریت دما در حمل و نقل مواد غذایی

حفظ دمای مناسب مواد غذایی در طول حمل و نقل ضروری است تا کیفیت و ایمنی غذا تا مرحله نهایی حفظ شود. دمای نامناسب می‌تواند منجر به تخریب، رشد باکتری‌ها و ایجاد بیماری‌های مرتبط با مصرف غذا شود.

مواد غذایی حساس به دما شامل چه مواردی می شود؟

قبل از اینکه به سراغ جزییات مربوط به کنترل دما و شرایط حمل مواد غذایی برویم، بهتر است ابتدا به معرفی محصولاتی بپردازیم که نسبت به دما حساس‌تر هستند؛ و پس از آشنایی با آنها شرایط حملشان را بررسی کنیم. اصلی‌ترین محصولات این دسته شامل محصولات و فراورده های پروتئینی، محصولات گوشتی، محصولات لبنی، کنسروهای غذایی، مواد آشامیدنی و … می شوند. نکته ای که وجود دارد این است که حمل هرکدام از این دسته ها شامل دستورالعمل های اجرایی مشخصی می شود.این دستورالعمل ها حتی برای زیرمجموعه های هر دسته ممکن است متفاوت باشد.

حمل محصولات گوشتی

محصولات گوشتی شامل گوشت انواع حیوانات مانند مرغ، ماهی، گوسفند، گوساله و دیگر حیوانات حلال گوشت می‌شود. حمل محصولات گوشتی به دو شکل متفاوت صورت می گیرد.

 در روش اول حمل مواد غذایی گوشتی، این محصولات ابتدا به صورت کامل فریز شده، سپس به کمک یخچال های زیر صفری به فروشگاه های پروتئینی انتقال داده می شود. در یخچال های زیر صفری مخصوص حمل گوشت، باید همواره دمای هوا بین منفی 10 تا منفی 25 درجه سانتیگراد حفظ شود. علاوه بر این میزان رطوبت و چگونگی گردش جریان هوا در داخل یونیت یخچال نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حمل محصولات گوشتی منجمد اغلب برای جابه‌جایی بین شهری و در مسافت های طولانی مورد استفاده قرار می گیرد.

روش دوم مربوط به مواقعی است که قرار است محصولات گوشتی به شکل تازه در دسترس مشتریان قرار گیرد. در این صورت پایین آوردن بیش از اندازۀ دما و فریز کردن گوشت باعث آسیب دیدن بافت گوشت می شود و گوشت آن تازگی اولیۀ خودش را از دست می دهد. به همین خاطر لازم است از یخچال های بالای صفری کمک گرفته شود. دمای عملکردی این یخچال ها باید متناسب با نوع گوشت مشخص شود. اما در حالت کلی دمای یخچال می تواند بین مثبت 15 تا منفی 10 درجه سانتیگراد متغییر باشد.

حمل محصولات لبنی

دستۀ دومی که در حمل مواد غذایی حساس به دما باید به آن بپردازیم، محصولات لبنی هستند. محصولات لبنی به زیرشاخه های متعددی تقسیم بندی می شوند که برای حمل هرکدام از آنها باید طبق یک دستورالعمل دقیق عمل کرده و شرایط دمایی و رطوبتی خاصی را در نظر گرفت.

برای مثال خانوادۀ بستنی ها را لازم است به طور کل از دیگر محصولات لبنی جدا کنیم. بستنی یک محصول لبنی پر مصرف است که نسبت به تغییرات دمایی حساسیت بیشتری دارد. برای حمل بستنی باید از کامیون یا وانت های یخچالی زیر صفری کمک گرفت.

نوع بسته بندی، روش میکروب زدایی، مدت تاریخ انقضای محصول و … از جمله مواردی هستند که  روی شرایط نگهداری و حمل محصولات لبنی تأثیرگذار است.

حمل محصولات پروتئینی

منظور از محصولات یا بهتر است بگوییم فراورده های پروتئینی، موادی مانند انواع سوسیس و کالباس، ژامبون، گوشت های فراوری شده، برگرها، ناگت ها و … است. در صنعت حمل مواد غذایی برای جابه‌جایی این دسته از محصولات نیز لازم است از یخچال های مناسب و شرایط دمایی مشخصی استفاده کرد. این محصولات در اغلب موارد به شکل نیمه پخته یا با بسته بندی‌های استاندارد عرضه می شوند. شرایط نگهداری این مواد ایجاب می کند که از منجمد شدن آن ها جلوگیری شود. به همین خاطر برای حمل محصولات پروتئینی اغلب از یخچال های بالای صفری کمک می گیرند.

دستورالعمل های شرایط حمل مواد غذایی حساس به دما

علاوه بر مواردی که به صورت کلی برای هر محصول باید رعایت شود، دستورالعمل مشخصی نیز برای حمل مواد غذایی حساس به دما وجود دارد که وزارت بهداشت و درمان آن را مشخص می‌کند. این مجموعه قوانین مهم‌ترین موارد بهداشتی برای حمل مواد غذایی، از درب کارخانه تا فروشگاه‌های مواد غذایی را شامل می شود.

در مجموع می توان گفت وانت های یخچالی مخصوص جابه‌جایی مواد غذایی ابتدا باید از نظر عملکردی مورد تأیید باشد و تنظیمات لازم  متناسب با نوع محصول روی آن اعمال شده باشد. و پس از آن نیز در هنگام جابه‌جایی لازم است موارد بهداشتی وضع شده به طور کامل رعایت شود تا در نهایت محصول به شکلی صحیح و سالم از کارخانه به محل فروش منتقل شود.

انتخاب و استفاده از وسایل نقلیه مناسب

وسایل نقلیه حمل هر کدام از دسته محصولات با توجه به دمای مناسب حمل آن محصول و تجهیزات برودتی خودرو بایستی انتخاب شوند. ظرفیت برودتی خودرو و ظرفیت حمل خودرو با توان آن برای تامین دمای مورد نیاز ارتباط مستقیم دارند. به همین منظور انتخاب یونیت برودتی مناسب نقش ویژه‌ای در این میان ایفا می‌کند.

کنترل و نظارت بر دما

برای حفظ دمای مناسب در طول حمل و نقل، نیاز به کنترل و نظارت دائمی بر دما داریم. سنسورها و سیستم‌های خنک‌کننده اتوماتیک می‌توانند به این منظور کمک کنند. به علاوه امروزه محصولات خدمات متنوعی در زمینه نظارت و کنترل دمای زنجیره سرد عرضه شده است که استفاده از این محصولات می‌تواند ضریب اطمینان شما را در حمل زنجیره سرد افزایش دهد.

آموزش کارکنان

کارکنان دخیل در پروسه حمل و نقل مواد غذایی باید آموزش‌های مناسب در زمینه مدیریت دما و کنترل مواد غذایی را دریافت کنند. آن‌ها باید بتوانند به درستی بر دمای مواد نظارت کرده و در صورت نیاز تصمیم‌های مناسب بگیرند.

ردیابی و اطلاع‌رسانی

سیستم‌های ردیابی می‌توانند با اطلاع رسانی اتفاقات و انحرافات به وجود آمده در دمای کانتینر به نظارت بر عملکرد یونیت خنک کننده در طول زمان حمل و نقل کمک کنند. 

نتیجه‌گیری

کنترل دما و شرایط حمل مواد غذایی حین حمل و نقل های طولانی مدت، فاکتوری حیاتی برای حفظ کیفیت و سلامت جامعه است. با تعیین دماهای مناسب، انتخاب وسایل نقلیه مناسب، کنترل و نظارت دما، آموزش کارکنان و ردیابی دقیق، می‌توان به بهبود ایمنی و کیفیت مواد غذایی در سراسر زنجیره حمل و نقل کمک کرد. این اقدامات به بهبود تجربه مصرف‌کنندگان و کاهش ضایعات غذایی کمک خواهند کرد و بهره‌وری در صنعت توزیع مواد غذایی را افزایش خواهد داد.

در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با حمل و نقل مواد غذایی و زنجیره سرد، و یا اطلاع از شرایط خرید محصولات امگا می‌توانید با شماره ۰۹۰۵۸۵۳۲۰۸۶ تماس بگیرید. همچنین با فالو کردن اینستاگرام ما از آخرین اخبار و رویدادهای مرتبط با امگا نیز آگاه می‌شوید.