سیستم های مختلف سرمایشی برای حفظ و نگهداری مواد غذایی در حمل و نقل استفاده می‌شود. این مقاله توضیح مختصری بر انواع سیستم های تبرید حمل و نقل و یخچال کامیون هاست و این که هر کدام چه موارد کاربردی دارند؟ در ادامه این مقاله سعی کرده ایم روش های تبرید حمل و نقل ، شیوه های انتقال محصول با یخچال کامیون ها و انواع سیستم های تبرید و سردخانه های سیار را کامل بررسی کنیم.

اصل «زنجیره سردِ» نگهداری و توزیع مواد غذایی می گوید محصول تا رسیدن به فروشگاه باید در شرایط مناسب نگهداری شود. این امر نیازمند بکارگیری شیوه های متنوعی در ذخیره سازی و رساندن مواد غذایی به مقصد است. از این رو شیوه های تبرید حمل و نقل مختلف و سردخانه های کامیون متنوعی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.

حمل و نقل محصولات دما-پایین با استفاده از یخچال های مکانیکی یکی از نخستین نشانه های تبرید و سردخانه های سیار است که به سال 1880 و تنها 20 سال بعد از نخستین یخچال های ساکن باز می گردد.

کامیون ها و کشنده های یخچال دار

از وانت ها و کامیون های یخچال دار برای حمل و نقل مواد غذایی استفاده میشود. در سردخانه کامیون ها معمولا دمای ۴-۱۵ درجه سانتی گراد برای مواد غذایی سرد و تا منفی ۳۵ درجه سانتی گراد برای غذاهای فریزری را تأمین می شود. انواع سیستم های سرمایش مورد استفاده در این کاربرد در ادامه آورده شده است.

مادون سرد سازی محصول

با استفاده از عایق های ساخته شده از مواد بهبود یافته، این امکان وجود دارد که نرخ انتقال گرما در یخچال ها را به شدت کاهش داد. در این موارد، از توانایی خود محصول در سردماندن بهره برده می شود؛ به این ترتیب که محصول قبل از حمل و نقل در مسیرهای کوتاه ابتدا تا حد ممکن سرد می شود. بنابراین حتی بعد از رسیدن به مقصد دمای محصول زیر دمای لازم برای ذخیره سازی است. تانکرهای انتقال شیر و شربت پرتقال نمونه هایی از این دسته هستند.

استفاده از یخ

با قراردادن یخ روی محصولات می توان نتیجه قابل قبولی برای مسیرهای کوتاه بدست آورد. البته این روش تنها برای بعضی محصولات جوابگو است. سرمایش حاصل از ذوب یخ kJ/kg 4/335 است. در واقع هر کیلوگرم از یخ این مقدار گرما را از محصول می گیرد تا ذوب شود پس این شیوه از سردسازی برای مسیرهای طولانی به عنوان شیوه اصلی سرمایش در تبرید و سردخانه های سیار قابل قبول نیست.

محفظه یخ با چرخش اجباری هوا

شکل 1 نمای یک محفظه یخ که در جلوی یک محفظه عایق قرار داده شده را نشان می دهد. هوا از پایین مکیده و از روی یخ ها عبور داده می شود؛ این کار بوسیله یک دمنده که نیروی خود را از موتور می گیرد انجام می شود. یک دمنده با توان نیم اسب بخار گرمایی معادل kW 37/0 را از محفظه عایق به یخ می دهد. برای دماهای پایین تر تا C° 9- می توان از مخلوط یخ و نمک نیز استفاده کرد.

یخ خشک در بسیاری از خودروهای خرده فروشی به منظور تحویل غذاهای یخ زده مانند بستنی استفاده می شود. گاهی محل قرارگیری یخ خشک در سقف است. سرمایش با جریان جابجایی هوا بصورت آزاد (بدون فن) انجام می گیرد. اگر از فن استفاده شود، می توان از مکانیزمی همانند محفظه یخ که در شکل 1 به آن اشاره شد استفاده کرد. سرمایش حاصل از تصعید یخ خشک که در دمای C° 5/78- رخ می دهد برابر است با kJ/kg 5/605 . در استفاده از یخ خشک باید مراقب خفگی بدلیل فقدان اکسیژن بود.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید یخچال برای کامیون های فوسو و ایسوزو

استفاده از اسپری نیتروژن مایع یا کربن دی اکسید مایع در یخچال کامیون ها

به علت توسعه صنعت تولید اکسیژن به کمک مایع سازی هوای جو، نیتروژن مایع نیز به عنوان یک محصول ثانوی در دسترس است. در نتیجه از آن در تبرید و سردخانه های سیار استفاده می شود. در عین حال باید این نکته را یادآوری کرد که نقطه جوش نرمال نیتروژن مایع C° 6/196- است. از نقطه نظر ضریب عملکرد که نشانگر نسبت سرمای ایجاد شده به کار انجام شده است، هر چه اختلاف دمای سرد و گرم بیشتر باشد سرمایش کم بازده تر خواهد بود.

به عبارت دیگر برای تأمین یک سرمای مشخص هر چه اختلاف دمای سرد و گرم بیشتر باشد کار (انرژی) بیشتری باید صرف شود. از آنجا که در اینجا دمای گرم دمای هوای بیرون یخچال و ثابت و دمای سرد دمای مبرد است، هر چه مبرد سردتر باشد اختلاف دما بیشتر و بازدهی کمتر خواهد بود. از این رو نیتروژن مایع جز اینکه بصورت محصول جانبی در دسترس باشد اقتصادی نیست و توصیه نمی شود.

ورق های یوتکتیک با شارژ ایستگاهی

ورقهای یوتکتیک به شکلی که تشکیل کانال هایی می دهند دور تا دور بدنه محفظه یخچال را می گیرند. آنها شامل محلول یوتکتیک هستند که این محلول می تواند با یک مبرد که در کویلی شناور در این محلول جریان دارد یخ بزند. کویل به یک یخچال مکانیکی در ایستگاه شارژ متصل است. مطابق روال یخچال های مکانیکی، سرمایش با تبخیر مبرد اصلی در کویل صورت می گیرد. وقتی محلول یخ زد، کامیون پر شده از بار می تواند راه بیفتد.

ورق های یوتکتیک با چگالنده داخل یخچال

این سیستم در حال کسب محبوبیت روزافزون به علت اقتصادی بودن و قابل اعتماد بودن در میان سیستم های تبرید و سردخانه های سیار موجود است. ورق های یوتکتیک برای حفظ محصولات در دمای مورد نیاز استفاده می شوند. اما، وقتی یوتکتیک یخ زده ذوب شود، واحد چگالنده داخل کامیون می تواند آغاز به کار کند.

سرمایش مکانیکی با موتور مستقل/ موتور الکتریکی

سیستم سرمایش مکانیکی که کاملا در خودرو تعبیه می شود موتوری مستقل دارد(شکل 1 چپ). گاهی موتوری الکتریکی نیز جهت استفاده در حالت آماده به کار در ایستگاه شارژ در آن تعبیه می شود. این واحد ها در دو بازه عملکردی عرضه می شوند:

• ظرفیت 86/5 تا kW 3/10 در C° 5/1
• ظرفیت 76/1 تا kW 28/5 در C° 18 در محیط C° 40
• سرمایش مکانیکی نیروگرفته از موتور یا جعبه دنده

بیشتر بخوانید: قیمت روز یونیت برودتی امگا – تعیین قیمت یخچال کامیون

طراحی های متنوعی از این گونه در حال استفاده هستند. کمپرسور سیستم سرمایش می تواند مستقیما به موتور متصل شود یا نیرو را از جایی در سیستم انتقال قدرت (مثل جعبه دنده) بگیرد (شکل 1 راست). در یکی از طراحی هایی که برای سیستم های تبرید و سردخانه های سیار در نظر میگیرند، موتور یک آلترناتور را به حرکت در می آورد. جریان متناوب تولید شده در آلترناتور در یک مبدل به جریان مستقیم تبدیل شده و موتور کمپرسور و فن را به حرکت در می آورد. به هر روی سرمایش فقط زمانی ایجاد می شود که موتور خودرو در حال کار باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از شرایط خرید محصولات امگا می‌توانید با شماره تلفن ۵۶۲۳۱۰۰۲-۰۲۱ و یا دیگر پل‌های ارتباطی با ما تماس بگیرید. همچنین می‌توانید با دنبال کردن صفحه اینستاگرام اومگا از آخرین اخبار و رویدادها نیز مطلع شوید.